Willem van Outhoorn
geboren: 4 mei 1635 in Larike (Ambon); overleden: 27 november 1720 in Batavia
Functies bij de Compagnie
• Lid Raad van Justitie in Batavia: 1662 • Ontvanger-generaal in Batavia: 1672 • Vice-president van de Raad van Justitie in Batavia: 1673 • Raad extra-ordinaris van Indië in Batavia: 1678 • Raad ordinaris van Indië in Batavia: 1679 • President van de Raad van Justitie in Batavia: 1682 • President van het College van Heemraden in Batavia: 1689 • Directeur-Generaal in Batavia: 1689 • Gouverneur-Generaal in Batavia: 24 september 1691 tot 15 augustus 1704
Biografie
Willem van Outhoorn (ook wel geschreven als "Oudthoorn") is geboren op 4 mei 1635 te Larike op Ambon als zoon van een VOC-koopman aldaar. Hij werd naar Nederland gestuurd om in Leiden rechten te gaan studeren. Op 28 november 1657 promoveerde hij in de rechten. In 1659 vertrok hij weer voor een functie als onderkoopman naar Indië om er de rest van zijn leven te blijven. Zelfs een reis naar Bantam (onder de rook van Batavia) was hem nog te ver. In 1662 werd hij lid van de Raad van Justitie te Batavia. In 1672 werd hij ontvanger-generaal en in 1673 vice-president van de Raad van Justitie. In 1678 werd hij met een zending naar Bantam belast en werd hij buitengewoon lid van de Raad van Indië en in 1679 benoemd tot Raad ordinair in welke functie hij in 1681 in Indië werd erkend. In 1682 werd hij president van de Raad van Justitie, in 1689 president van het College van Heemraden en nog in hetzelfde jaar eerste Raad en Directeur-Generaal van Indië.
Op 17 december 1690 werd hij tot Gouverneur-Generaal benoemd, welke functie hij op 24 september 1691 overnam van Joannes Camphuys. Na 10 jaar, op 20 september 1701, verleenden de Heren XVII hem, op zijn eigen verzoek, eervol ontslag, maar het duurde nog tot 15 augustus 1704 alvorens hij het opperbewind kon overdragen aan Joan van Hoorn.
Hij verzocht om op zijn landgoed even buiten Batavia te mogen blijven, hoewel men er over het algemeen geen voorstander van was dat afgetreden gouverneurs-generaal in Batavia bleven, uit vrees voor bemoeienissen met het werk van hun opvolger. Maar omdat hij sukkelde met zjin gezondheid en al 70 was mocht hij blijven. Hij overleed op 85-jarige leeftijd op 27 november 1720.
Zijn bestuur werd door weinig belangrijke gebeurtenissen gekenmerkt. Aan het eind van zijn bewind overleed Mangkoerat II, Soesoehoenan van Mataram. Omdat de VOC zijn zoon als opvolger niet erkende, brak kort voor de aftreding van Van Outshoorn een langdurige oorlog uit. In 1693 werd Pondichery op de Fransen veroverd. Tijdens het bestuur van Van Outshoorn werden pogingen gedaan om de koffiecultuur in te voeren op Java. De eerste oogst mislukte vanwege overstromingen, maar de tweede oogst had meer succes. Ook van Outshoorn was geen krachtig bestuurder. Corruptie en vriendendiensten werden onder zijn bewind steeds opzichtiger en hij deed daar zelf ook aan mee. Zijn schoonzoon Joan van Hoorn, getrouwd met zijn dochter Susanna, volgde Willem van Outhoorn als gouverneur-generaal op.
Bronnen
[1] Encyclopaedie, [s.a.]. Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië : Derde deel: N-Soek. - 's Gravenhage: Martinus Nijhoff, [s.a.]. - 647 pp., [nl]
[2] Putten, L.P. van, 2002. Ambitie en onvermogen : gouverneurs-generaal van Nederlands-Indië 1610-1796. - Rotterdam: Uitgeverij ILCO-productions, 2002. - 192 p., [nl]