Avondster (1653)
(ook Avontster en Avontsterre)
Kenmerken
Kenmerken
| Scheepstype | jacht |
| Gebruik | in gebruik bij de VOC vanaf 1653 tot 02/07/1659 (vergaan, Galle, Ceylon) |
| Laadvermogen | 180 last (360 ton) |
| Bemanning | 70 man |
| Bewapening | 24 stukken |
Beschrijving
Beschrijving
De Avondster (de voormalige Blessing) is tijdens de Eerste Engels-Nederlandse oorlog (1652-1654) veroverd op de Engelsen.
Het schip keerde op 28 februari 1657 terug naar Batavia vanwege lekkage. Een deel van de lading werd overgenomen door de Parel. Het schip bleef in de Indische wateren en is bij goed weer vergaan in de Baai van Galle (Ceylon) op 2 juli 1659. De schipper is voor de schade ter grootte van f. 5873 veroordeeld.
De ramp
Details van het vergaan
| Vergaan: | 02/07/1659 |
| Ligging: | Baai van Galle, Sri Lanka |
| Toedracht | De Avondster is vergaan op 23 juni 1659 volgens onderstaande bron. Het schip lag voor anker bij het Zwarte Fort. Hoewel het weer goed was is het schip 's-nachts toch afgedreven en liep noordoostelijk van de ankerplaats aan de grond. Het schip is in tweeën gebroken en verdween spoedig in het zachte zand. Een ooggetuige verslag, gevonden in de archieven in Colombo, beschrijft hoe een zeeman ontdekte dat de Avondster op drift geraakt was en de schipper probeerde te wekken. De schipper maakte echter geen haast en toen hij bevel gaf een werpanker uit te gooien was het al te laat. Na de ramp werden de schipper en de eerste stuurman gearresteerd en veroordeeld. Zij moesten het verlies betalen. De Avondster was geladen voor India. Nadat het schip vergaan was waren er geen andere VOC-schepen beschikbaar om de geredde lading, die nog op de kust stond, te transporteren. Daarom besloten de VOC-bevelhebbers dat de burghers (vrije inwoners) de lading mochten kopen onder de voorwaarde dat het verkocht werd tegen een vaste prijs. Een deel van de lading op de kust bestond uit areca-noten en in april 1999 vond men areca-noten op het wrak. bron: http://www.hum.uva.nl/galle/avondster/avhist1.htm) |
| Berging | Op 12/11/2001 stond in de krant NRC een klein berichtje: "Voor de zuidkust van Sri Lanka wordt, met financiële ondersteuning uit Nederland, een wrak gelicht van het 17de-eeuwse schip 'De Avondster' van de Verenigde Oostindische Compagnie. Het is de bedoeling dat het wrak, na door Nederlanders geleid onderzoek van maritime archeologen, het middelpunt zal worden van een toeristische attractie. |
Reizen
Reisgegevens
| vertrek op | van | naar | aankomst op | kamer | schipper | ||
 |
19/01/1654 | Batavia | 1654 | Hoorn | |||
over:
|
|||||||
|
13/03/1655 | Texel | Batavia | 01/10/1655 | Hoorn | Jakob Klaasz. Bruining | |
over:
|
|||||||
|
13/07/1656 | Batavia | Deshima | 18/08/1656 | |||
|
02/11/1656 | Deshima | Batavia | ||||
| Bracht ex-opperhoofd Johannes Boucheljon terug. | |||||||
|
03/02/1657 | Batavia | Batavia | 28/02/1657 | Zeeland | Sander Gerritsz. van Os | |
|
04/08/1657 | Batavia | Goa | Adriaan Hem | |||
| Bij vertrek met bestemming Goa bestond de vloot uit de schepen Avondster, Goudsbloem, Leeuwin, Phoenix, Terschelling, Tholen, Weesp, Workum en Zierikzee. | |||||||
|
29/11/1657 | Goa | Colombo (Ceylon) | 04/01/1658 | |||
| Door het jacht Avondster begeleid tot Kaap Commorijn. Vanwege een hevige noordoosten wind durfde de Boterbloem de oversteek naar Ceylon niet te maken. Tot Van Goens met de vloot bij Kaap Commorijn lag, lagen de Avondster en Boterbloem daar nog. De Avondster en Boterbloem werden naar Colombo gezonden en zelf wilde Van Goens met zijn vloot naar Tuticorin gaan. Dat lukte niet vanwege de hevige noordoosten wind. Op 28 december werd, voor anker liggend bij Kaap Commorijn, besloten met de vloot naar Colombo te gaan. De vloot kwam op 1 januari 1658 aan op de rede van Colombo en de Avondster en Boterbloem volgden op 4 januari 1658. | |||||||
Bronnen
Bronnen
• Aalbers, J., 1916. Rijcklof van Goens : commissaris en veldoverste der Oost-Indische Compagnie en zijn arbeidsveld, 1653/54 en 1657/58. - Groningen: J.B. Wolters U.M., 1916. - 221 p., [nl]
• RGP-GS125, 1968. Generale Missiven van Gouverneurs-Generaal en Raden aan Heeren XVII der Verenigde Oostindische Compagnie : Deel III: 1655-1674. - Den Haag: Martinus Nijhoff, 1968. - 1007 p., [nl]
• RGP-GS166, 1979. Dutch-Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries, Volume II, Outward-bound voyages from the Netherlands to Asia and the Cape (1595-1794). - Den Haag: Martinus Nijhoff, 1979. - 765 p., [en] - ISBN 90-247-2270-5
• RGP-GS167, 1979. Dutch-Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries, Volume III, Homeward-bound voyages from Asia and the Cape to the Netherlands (1597-1795). - Den Haag: Martinus Nijhoff, 1979. - 626 p., [en] - 90-247-2282-9
• Viallé, Cynthia, en Leonard Blussé, 2005. The Deshima dagregisters : their original tables of contents : Vol. XII 1650-1660. - Leiden: Institute for the History of European Expansion, 2005. - 481 p., [en]