Kenmerken

Kenmerken

Beschrijving

Beschrijving

Het oudst bekende wrak van een Indiëvaarder.
In 1606 vochten de bemanningen van de Nassau, Middelburg en negen andere Nederlandse schepen (Oranje, Witte Leeuw, Zwarte Leeuw, Mauritius, Grote Zon, Amsterdam, Kleine Zon, Erasmus en Geünieerde Provinciën) tegen de Portugezen om het strategisch gelegen Malakka. Bij dat gevecht werden de Nederlanders gesteund door de mannen en middelen van de sultan van het zuidelijker gelegen Johor Bahru. Het gevecht om Malakka duurde ruim vier maanden, koste aan zeker 5.000 inwoners van de stad het leven en werd uiteindelijk door de Portugezen gewonnen. Toen de Nederlanders waren teruggekeerd op hun schepen, die buiten Malakka lagen, en de Portugese vloot versterkt was door een vloot schepen uit Goa, volgde op 16 augustus 1606 een zeegevecht. De Portugese armada van twintig schepen vocht tegen de elf Nederlandse schepen in de Slag bij Kaap Rachado. Toen op 18 augustus de wind ten gunste van de Portugezen draaide besloot Cornelis Matelief de Jonge de schepen te laten terugtrekken. De Nassau kon de bocht niet maken, raakte geïsoleerd en werd geënterd door de Santa Cruz. Matelief, aan boord van de Oranje wilde de Nassau te hulp schieten maar kwam tijdens die manoeuvre in aanvaring met de Middelburg. Een tweede Portugees schip enterde de Nassau aan de andere kant. De bemanning van de Nassau kon het schip met de boot verlaten en liet het brandend achter. Enkele dagen later, op 22 augustus 1606, zou het schip zinken. De Portugese São Salvador ramde de Middelburg en werd zelf aangevaren door de Oranje, die op haar beurt door een tweede Portugees schip werd aangevaren. Een derde Portugees schip wilde een poging doen het tweede Portugese schip los te trekken van de brandende Nassau maar de Mauritius besloot zich ook met het gevecht te bemoeien. De zes schepen waren door de enterlijnen tot een grote kluwen met elkaar verbonden. Matelief liet op de Oranje de enterlijnen met de São Salvador los kappen en voer weg van de kluwen de Portugese Mercês die nog vast zat met zich mee slepend. Ook de Mauritius kapte de lijnen en voer weg. De overige schepen, waaronder de Middelburg, zonken gedrieën brandend nog dezelfde dag, op 18 augustus 1606.

De wrakken van de Nassau en de Middelburg, alsmede de twee gezonken Portugese wrakken, zijn door Gerald Caba gevonden in 1995, een paar kilometer uit de kust van de Maleisische havenstad Port Dickson.

Reizen

Reisgegevens

	vertrek op	van	naar	aankomst op	kamer	schipper
	17/06/1602	Texel	Bantam	29/04/1603	Amsterdam	Kornelis van de Venne
	Bij vertrek met bestemming Atjeh en Bantam bestond de vloot, die onder commando stond van Wijbrand van Warwijck, uit de schepen Eendracht, Maagd Van Enkhuizen, Erasmus, Hollandia, Maan, Mauritius, Nassau, Papegaaitje, Rotterdam, Ster, Hollandse Tuin en Zon.
	27/01/1604	Bantam	Texel	30/08/1604	Amsterdam
	12/05/1605	Texel	Johore	01/05/1606	Amsterdam	Abraham Mathijsz.
	Bij vertrek met bestemming Indië bestond de paasvloot, die onder commando stond van Cornelis Matelief, uit de schepen Amsterdam, Eendracht, Erasmus, Witte Leeuw, Zwarte Leeuw, Mauritius, Middelburg, Nassau, Oranje, Geünieerde Provinciën, Grote Zon en Kleine Zon.

Bronnen

Bronnen

• Akveld, Leo, 2013. Machtsstrijd om Malakka : De reis van VOC-admiraal Cornelis Cornelisz. Matelief naar Oost-Azië,1605-1608. - Zutphen: Walburg Pers, 2013. - 400 p., [nl] - 9789057309427
• RGP-GS166, 1979. Dutch-Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries, Volume II, Outward-bound voyages from the Netherlands to Asia and the Cape (1595-1794). - Den Haag: Martinus Nijhoff, 1979. - 765 p., [en] - ISBN 90-247-2270-5
• RGP-GS167, 1979. Dutch-Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries, Volume III, Homeward-bound voyages from Asia and the Cape to the Netherlands (1597-1795). - Den Haag: Martinus Nijhoff, 1979. - 626 p., [en] - 90-247-2282-9